Stoppen of doorgaan, een duivels dilemma voor boeren?

De nieuwe stoppersregelingen voor de veehouderij zorgen voor veel onduidelijkheid en argwaan onder de boeren. Op de door minister Christianne van der Wal gepresenteerde “menukaart” staat slechts één enkel voorgerecht. De minister heeft voor een standaard menu gekozen en niet voor meerdere gerechten, waaruit een boer in alle rust en vrijheid kan kiezen. De boer staat voor grote dilemma’s: doorgaan of stoppen. Ook helpt het niet dat de andere regelingen (voor innovatie, verplaatsen of omschakelen) niet tegelijkertijd zijn opengesteld. Een gemiste kans!

Op 14 juni jl. heeft rentmeester Pieter Witte een lezing gehouden voor kring Oost van de Nederlandse Vereniging van Rentmeesters op Buitenplaats Loo, nabij landgoed Staverden te Ermelo. Daarbij heeft hij aandacht besteed aan de uitkoop- en verplaatsingssubsidie van de provincie Gelderland voor o.a. hoevepachters op landgoederen in het kader van de realisatie van het Gelders Natuurnetwerk. Bij deze regeling worden naast de marktwaarde voor grond en/of gebouwen, de financiering voor de aankoop van het vervangend (melk)veehouderijbedrijf en alle bijkomende kosten, zoals verhuiskosten, aankoopkosten enz. vergoed. Een uiterst succesvolle regeling. Met name de Gelderse Natuurorganisaties, zoals Natuurmonumenten en Stichting Geldersch Landschap en Kasteelen hebben de afgelopen tientallen jaren gebruik gemaakt van deze regeling.

Ook is hij daarbij uitvoerig ingegaan op de nieuwe stoppersregelingen (de landelijke regeling beëindiging melkveehouderij locaties (LBV) en de landelijke regeling beëindiging melkveehouderij locaties Plus (LBV-Plus) en de mogelijkheden/onmogelijkheden voor pachters om deel te nemen aan deze regelingen. Tijdens de lezing heeft hij vastgesteld dat de stoppersregelingen niet toegespitst zijn op pachtsituaties en dit er naar alle waarschijnlijkheid toe zal leiden dat weinig pachters gebruik zullen willen, dan wel kunnen maken van de stoppersregelingen. Met diverse berekeningen werden de tekortkomingen van de stoppersregelingen snel in beeld gebracht. De vergoedingen voor de bedrijfswaarde van de veehouderijbedrijven blijken ook tegen te vallen. Witte vergeleek Christianne van der Wal met een autohandelaar, die probeert een Porsche in te kopen tegen de prijs van een Fiat Panda en toen dat niet lukte bood zij een toeslag van 20% aan om alsnog tot een deal te kunnen komen. In de praktijk werkt dit natuurlijk niet.   

Recent heeft Witte Rentmeesters en Makelaars namens de Maatschap Overeem succesvol bemiddeld bij de uitkoop en verplaatsing van het ruim 125 hectare grote melkveehouderij bedrijf op landgoed Staverden. Met de verpachter en Stichting Geldersch Landschap en Kasteelen is hierover langdurig en intensief onderhandeld. De stichting heeft voor de verplaatsing van het bedrijf gebruik gemaakt van de provinciale subsidieregeling Grondverwerving ten behoeve van het Gelders Natuurnetwerk. Een in Gelderland al vele jaren zeer succesvolle toegepaste subsidieregeling, gebaseerd op het verplaatsen van veehouderijbedrijven. Naast de vermogensschade voor grond en gebouwen worden de financieringskosten voor het verplaatsen en hervestiging van het bedrijf elders geheel vergoed, evenals de verplaatsingskosten van het melkveebedrijf.

In Den Haag wordt volop gewerkt aan een landelijke regeling voor het verplaatsen van veehouderijbedrijven in en rond Natura 2000 gebieden. Misschien dat Christianne van der Wal op korte termijn nog een bezoekje kan brengen aan de provincie Gelderland en daar uitleg vraagt hoe de zo succesvolle verplaatsingsregeling van de provincie Gelderland in de praktijk werkt.   

In Zwiggelte te Drenthe heeft de Maatschap Overeem inmiddels een vervangend bedrijf kunnen terugkopen met deels pachtgronden, op deze locatie zal het melkveehouderijbedrijf worden voortgezet. Geldersch landschap is blij met de uitkoop en verplaatsing van het bedrijf waardoor op haar landgoed het verdere natuurherstel kan plaatsvinden mede door reductie van de stikstofdepositie. Tevens wordt het mogelijk vernattingsmaatregelen door te voeren, zodat de Staverdense Beek weer in oude glorie hersteld kan worden. Ook is het door de uitkoop van het pachtbedrijf mogelijk om met de overblijvende pachtboeren gronden te ruilen en kan er worden ingezet op natuur inclusieve landbouw. Kortom een win-win situatie voor alle partijen.

Dankzij de “uitgebreide Menukaart” van de Provincie Gelderland is het de afgelopen jaren gelukt binnen Gelderland meerdere pachtboerderijen in en rondom landgoederen binnen Natura 2000 gebieden uit te kopen en te verplaatsen, waardoor agrariërs elders een nieuw melkveehouderij bedrijf konden opstarten en een nieuwe toekomst konden opbouwen.

In Gelderland gaan ze voor maatwerk en niet alleen voor de Gelderse rookworst, maar voor meer smaken.